Jakie znaczenie mają krótkotrwałe użytki zielone?

Mianem krótkotrwałych użytków zielonych określa się łąki, które z założenia są użytkowane krótko i są ujmowane w płodozmiany polowe, a więc wysiewane na użytkach ornych pomiędzy innymi uprawami. Zwykle tego rodzaju łąki zakłada się na okres od dwóch do czterech lat, stosując uproszczone mieszanki nasion traw – w porównaniu z użytkami zielonymi trwałymi skład gatunkowy łąk krótkotrwałych jest zdecydowanie uboższy. Jaki jest cel ich zakładania i jakie trawy sprawdzają się najlepiej w zastosowaniach tego typu? Już wyjaśniamy.

Dlaczego użytki krótkotrwałe są tak ważne?

Użytki zielone krótkotrwałe, zwane też przemiennymi, są ważnym elementem płodozmianu, który z kolei stanowi podstawę zrównoważonego gospodarowania i ekologicznego rolnictwa. Wysiewanie traw na kilka sezonów sprawia, że gleba staje się żyźniejsza i wzbogacona o istotne składniki mineralne. Takie działanie przyczynia się do zwiększenia plonów roślin następczych, a przy okazji niesie szereg innych korzyści takich jak:

• pozyskanie zielonki, siana lub sianokiszonki;
• stworzenie dodatkowego miejsca do wypasu zwierząt;
• uzyskanie surowca do pasz konserwowanych;
• zapobieganie erozji gleby;
• ograniczenie wymywania składników mineralnych z gleby;
• redukcja zachwaszczenia upraw.

Trzeba podkreślić, że użytki krótkotrwałe wykorzystuje się znacznie intensywniej niż trwałe, a liczba pokosów trawy w ciągu sezonu może sięgać nawet czterech, podczas gdy trwałe łąki kosi się dwu- lub maksymalnie trzykrotnie. Oznacza to, że łąki przemienne stanowią wartościowe źródło surowca do wypasu i skarmiania bydła, koni czy owiec. W połączeniu z korzyściami dla gleby i kolejnych upraw sprawia to, że krótkotrwałe użytki zielone są powszechnie zakładane i niezwykle cenione przez rolników.

Jakie gatunki traw nadają się na użytki przemienne?

Nie każdy gatunek traw nadaje się na użytki przemienne. Rośliny wysiewane na krótki okres powinny cechować się szybkim wzrostem i pełnią plonowania osiąganą już w rok – dwa lata. Mieszanki traw polecane na krótkotrwałe użytki zielone składają się zwykle z od jednego do czterech gatunków traw i jednej rośliny motylkowej. Jeśli chodzi o trawy, szczególnie polecane są życica trwała, życica wielokwiatowa, kostrzewa łąkowa, kostrzewa trzcinowa, festulolium czy kupkówka pospolita. Z kolei rośliny motylkowe dobrze sprawdzające się na użytkach przemiennych to lucerna siewna, koniczyna łąkowa i koniczyna perska.

Skład gatunkowy ma ogromny wpływ na wartość odżywczą uzyskanej paszy – za najbardziej wartościową uważa się mieszankę trawiasto-motylkową, ponieważ cechuje się ona dużą zawartością białka, optymalną zawartością minerałów i smakowitością – jest chętnie jedzona przez zwierzęta. Inną zaletą takich mieszanek jest ograniczenie nawożenia azotowego, ponieważ rośliny motylkowe takie jak lucerna czy koniczyna dostarczają glebie tego właśnie pierwiastka.